Opanowanie kluczowych pierwszych ruchów po cyberataku

To typowy wtorek w Twoim centrum operacyjnym bezpieczeństwa (SOC) i wszystko idzie dobrze… dopóki nie okazuje się, że Twoja firma zostaje zaatakowana. Twój pulpit nawigacyjny się podświetla. Włączają się alarmy. Nastąpiła eskalacja serii wydarzeń. Telefony wszystkich zaczynają wibrować. Jest oczywiste, że miał miejsce incydent, a ugrupowanie zagrażające może być już kilka kroków przed tobą, a Ty masz kilka minut na powstrzymanie naruszenia, zanim rozprzestrzeni się ono na resztę sieci. Twoje pierwsze ruchy po cyberataku są kluczowe. Każda decyzja, którą teraz podejmiesz, może albo utorować drogę do szybkiego powrotu do stabilizacji systemu, albo doprowadzić do długotrwałego chaosu.

To moment, aby przejść od reakcji reaktywnej do proaktywnej, aby nie tylko reagować, ale także przeciwdziałać. W poniższym zestawieniu poprowadzimy Cię przez proces doskonalenia sztuki reagowania na incydenty, przekształcając potencjalną katastrofę w demonstrację odporności. Odkryj strategie zespołu Bitdefender, które pozwolą Ci przejąć kontrolę, zminimalizować szkody i mieć pewność, że w przypadku kolejnego zdarzenia będziesz więcej niż gotowy.

Pierwsze kroki po cyberataku – unikaj zaległości

Zanim przejdziemy do tego, jak najlepiej zareagować w danej chwili, ważne jest, aby przygotować grunt. W ciągu ostatnich pięciu lat przyspieszona transformacja cyfrowa i hybrydowe modele pracy poszerzyły dzisiejsze obszary zagrożeń. Infrastruktura o znaczeniu krytycznym rozprzestrzeniła się od wzmocnionego centrum danych po brzegi sieci w aplikacjach internetowych, platformach oprogramowania jako usługi (SaaS), środowiskach chmury publicznej i rozproszonych urządzeniach końcowych. W rezultacie infrastruktura bezpieczeństwa również się rozprzestrzeniła, a do istniejących stosów zabezpieczeń dołączono dziesiątki nowych narzędzi.

Ta mieszanina narzędzi zabezpieczających sprawia, że trudno jest stwierdzić, czy każdy zakątek dzisiejszej dynamicznej infrastruktury jest rzeczywiście chroniony. Czy rejestrujesz odpowiednie typy zdarzeń? Czy czujniki są rozmieszczone we właściwych miejscach? Które wydarzenia są naprawdę ważne, a które to tylko szum? Jednocześnie w zespołach SOC pojawiła się luka w umiejętnościach – zwłaszcza na rynku średniej wielkości, gdzie zasoby i doskonalenie umiejętności często nie mieszczą się w budżecie. Małe zespoły po prostu nie są w stanie nadążać za pojawiającymi się technologiami, samoobsługową obsługą IT i wprowadzaniem własnych zasad dotyczących urządzeń (BYOD).

W rezultacie w sieci korporacyjnej wiele informacji umyka uwadze zespołu SOC. Fałszywe alarmy zalewają analityków, pozwalając, aby uzasadnione zdarzenia pozostały niezauważone. Według firmy Gartner® „średni najkrótszy czas reakcji dostawców IR wynosi około dwóch godzin, a najwyższy oferowany czas reakcji to około sześciu do ośmiu godzin”. W tym czasie możliwe jest, że ugrupowanie zagrażające sondowało sieć, zidentyfikowało cenne cele i czeka na optymalny moment do uderzenia. Jeśli to prawda, to wtedy jest już za późno. Atakujący jest już kilkanaście kroków przed tobą, dostarczył swój ładunek i jesteś zdany na jego łaskę.

Pierwsze kroki po cyberataku są niezbędne do szybkiej reakcji

Bycie o krok przed ugrupowaniami zagrażającymi zaczyna się na długo przed tym, jak osoba atakująca w ogóle rozważa włamanie do Twojej sieci. Przygotowanie, po którym następuje dochodzenie i odkrycie, ma kluczowe znaczenie dla szybkiego reagowania na nieuniknione naruszenie. Zespoły ds. bezpieczeństwa muszą następnie powstrzymać zagrożenie, wyeliminować je i przywrócić normalne funkcjonowanie firmy tak szybko, jak to możliwe, w sposób niezakłócający pracy. Wreszcie, uczenie się na błędach i eliminowanie luk w zabezpieczeniach może poprawić gotowość w przyszłości, zapewniając, że nie zostaniesz ukąszony dwa razy przez tego samego węża.

1. Przygotuj się na atak

Chociaż przygotowanie się na atak powinno być przeprowadzone przed tym, zanim faktycznie nastąpi, to uwzględniliśmy je w tym artykule pierwszy kluczowy krok. Wiele osób lubi porównywać cyberbezpieczeństwo i strategię wojskową, a gotowość polowa to jedna z najsilniejszych podobieństw, jakie można znaleźć między tymi dwoma światami. Generałowie i planiści pola bitwy spędzają ogromną ilość czasu na przeprowadzaniu symulacji i ćwiczeń na stole, aby określić plany bitwy i doskonalić swoją zdolność reagowania na ruchy wroga. Zespoły ds. bezpieczeństwa muszą zrobić to samo, aby mieć pewność, że w przypadku ataku nie będzie to pierwszy przypadek, gdy analitycy bezpieczeństwa mają do czynienia z konkretnym scenariuszem.

Testy penetracyjne mają kluczowe znaczenie dla obrony wyprzedzającej, ponieważ białe kapelusze odkrywają i uszczelniają luki w zabezpieczeniach poprzez regularne sondowanie sieci. Praktyka ta nie tylko identyfikuje i łagodzi ograniczenia w obserwowalności oraz możliwościach sieci, ale także testuje skuteczność ustalonych scenariuszy i formalnych procedur. Takie przygotowanie poddaje Twój zespół rygorystycznym ćwiczeniom, zwiększając gotowość i ustanawiając mocny precedens w zakresie reagowania na rzeczywiste zdarzenia związane z cyberbezpieczeństwem. Dobrym pomysłem jest także zadawanie dostawcom trudnych pytań na temat możliwości i ograniczeń ich produktów. Testowanie ich pozwala mieć pewność, że Twoje narzędzia robią to, co obiecali ich twórcy.

2. Określ i zrozum kontekst ataku

Zegar zaczyna tykać z chwilą wykrycia naruszenia. Początkowy krok po cyberataku polega na uzyskaniu wglądu w naruszenie, w tym w metody ataku, skompromitowane systemy i potencjalne przyszłe cele. Ta kluczowa faza obejmuje nie tylko zrozumienie zakresu ataku poprzez pobranie danych i dzienników z systemów, których dotyczy atak, ale także ocenę narażenia i określenie, które zasoby są najbardziej zagrożone. Analiza tych informacji umożliwia analitykom zbadanie pierwotnych przyczyn poprzez przeszukiwanie rekurencyjne, przygotowując grunt pod określenie najszybszej i najskuteczniejszej strategii reagowania w pierwszych krytycznych momentach.

Gromadzenie i zrozumienie tego kontekstu całkowicie zależy od możliwości obserwacji zasobów. Mamy nadzieję, że przygotowałeś się do testów penetracyjnych i załatałeś wszelkie luki w widoczności, które pozwalają poskładać cały łańcuch ataków – od naruszenia po wykrycie. Należy pamiętać, że dzisiejsze ugrupowania hakerskie prawdopodobnie wykorzystują przeciwko Tobie własne narzędzia do rozprzestrzeniania się w sieci, dlatego ważne jest sprawdzenie nowego dostępu administratora lub innych zmian w zakresie uwierzytelniania. Dzięki wykorzystaniu analizy zagrożeń, możesz identyfikować wzorce w przypadku różnych zdarzeń, wykluczać lub znajdować aktywność oraz przewidywać kolejne kroki atakujących, eliminując nieprzewidywalność, na której polegają, aby wyprzedzić producentów narzędzi cyberochronnych. Informacje te są kluczowe na etapach segregacji, dochodzenia i powstrzymywania, pomagając szybko poruszać się po krajobrazie zagrożeń.

3. Powstrzymaj zagrożenie

Celem pierwszych dwóch ruchów po cyberataku jest jak najszybsze dotarcie do tego, aby skutecznie powstrzymać zagrożenie. W przypadku cyberataku szybkość ma kluczowe znaczenie, tak jak gotowość na polu bitwy i zrozumienie kontekstu ataku pozwalają szybko podjąć zdecydowane działania. Zatrzymanie rozprzestrzeniania się ataku jest najważniejszym celem na tym etapie łańcucha ataków. Pamiętaj, że powstrzymywanie naruszeń prawdopodobnie nie jest realną opcją. Jednak głównym celem jest minimalizacja ich wpływu i zmniejszenie ryzyka biznesowego.

Kiedy już wiesz, co planuje atakujący, możesz zacząć izolować zainfekowane systemy i odcinać punkty dostępu, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się. Skonfiguruj automatyczne wyzwalacze, które resetują poświadczenia i uprawnienia konta. Wdrażaj Honeypoty i sandboxy w sieci, aby zmusić intruzów do działania, nakłaniając ich do rozmieszczenia ładunków w bezpiecznym środowisku. Zrootuj nieautoryzowane podmioty próbujące połączyć się z Twoimi zasobami lub zainicjować połączenie zewnętrzne.

4. Wróć do normalnego stanu

Po poddaniu kwarantannie możesz rozpocząć selekcję reakcji, aby przywrócić działanie operacji tak szybko i niezakłócająco, jak to możliwe. Jeśli wszystko zrobiłeś dobrze, możliwe, że nie miało to żadnego wpływu na sieć ani inne zasoby, a użytkownicy nie są świadomi, że doszło do naruszenia.

Jeśli systemy zostały naruszone lub wyłączone, ważne jest, aby jak najszybciej zresetować uprawnienia autoryzowanych użytkowników. Następnie należy przeprowadzić pełny audyt systemów i użytkowników, których dotyczy problem, aby wykryć wszelkie zmiany wprowadzone przez osobę atakującą podczas naruszenia. Jeśli zostaną znalezione, napraw je natychmiast. Szkoda byłoby złapać złodzieja na gorącym uczynku i kazać mu wrócić później, bo nie zabrano mu skradzionych kluczy.

5. Upewnij się, że to się nigdy więcej nie powtórzy

W trakcie całego procesu niezwykle istotne jest dokładne dokumentowanie każdego działania i decyzji. Pozwala to na analizę retrospektywną, podczas której można wyciągnąć wnioski z wszelkich przeoczeń i błędów. Wzmocnij swoje zabezpieczenia, wdrażając dodatkowe czujniki, eliminując luki w zabezpieczeniach i zapewniając dalsze szkolenia analitykom, którzy mogli przeoczyć krytyczne sygnały. Regularne audyty procesów zapewniają spójną pracę zespołową na rzecz jednolitego celu. Równie ważne jest przeprowadzanie sesji informacji zwrotnej, podczas których zespół nie tylko omawia obszary wymagające poprawy, ale także docenia procesy i kontrole, które działały dobrze, wzmacniając ich ważność. Dyskusje te są niezbędne do udoskonalenia podręczników i powinny sprzyjać konstruktywnej atmosferze, koncentrując się na zbiorowym rozwoju, a nie na indywidualnej winie. Celem jest kultywowanie środowiska, w którym każdy członek zespołu jest zaangażowany w ciągłe doskonalenie i skuteczną walidację istniejących procedur.

Ważne jest także, aby w razie potrzeby nawiązać współpracę z wyższą kadrą kierowniczą oraz zespołami prawnymi i PR, aby wszyscy byli na bieżąco z tym, co się wydarzyło i jakie ryzyko stwarza to dla organizacji. Czy dane klientów zostały ujawnione? Czy atakujący opublikuje swój atak? Czy istnieją przepisy wymagające ujawnienia? Czy zostanie uruchomiony audyt? Są to wszystkie pytania, które zespół ds. oceny ryzyka musi rozważyć przy ustalaniu, czy wymagana jest reakcja społeczeństwa.

Pierwsze ruchy po cyberataku – kluczowe wnioski

Żyjemy w świecie, w którym naruszenia bezpieczeństwa są nieuniknione, a szybka reakcja ma kluczowe znaczenie dla złagodzenia wpływu ataku na firmę. Wymaga to dogłębnego przygotowania przed wystąpieniem naruszenia, aby zespół SOC miał wgląd w łańcuch ataków i systemy, na które ma to wpływ. Szybkie przekazywanie przydatnych informacji ma kluczowe znaczenie dla ograniczenia ryzyka biznesowego poprzez powstrzymanie i naprawienie skutków ataku. Wreszcie, konieczna może być sesja audytu i zbierania informacji zwrotnych po wydarzeniu, aby wyeliminować luki, ulepszyć procesy i poprawić gotowość w przyszłości.
Warto także rozważyć wdrożenie dodatkowych warstw ochrony, takich jak Bitdefender XDR, który umożliwi Ci wgląd w najsłabsze punkty Twojej infrastruktury. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat tej technologii, to odwiedź tę stronę.