Dlaczego internauci powinni martwić się wyciekami danych?

Internet oferuje wiele udogodnień i łatwość interakcji, czy to zakupy, bankowość, czy spotkania towarzyskie. Jednak te udogodnienia czynią nas również podatnymi na wycieki danych. Wyciek danych ma miejsce, gdy dane osobowe lub poufne zostaną ujawnione, przypadkowo lub w wyniku naruszenia danych. To ujawnienie może obejmować dane osobowe, takie jak nazwy użytkowników, hasła, informacje finansowe lub inne prywatne dane. Dlatego w tym artykule przedstawimy, dlaczego powinieneś martwić się wyciekami swoich danych.

Dlaczego wycieki danych powinny Cię niepokoić?

Wycieki danych mogą się zdarzyć z powodu błędnej konfiguracji bazy danych, błędu ludzkiego lub nieautoryzowanego dostępu po naruszeniu, narażając osoby dotknięte tym problemem na ryzyko. Oto trzy główne powody, dla których powinieneś się tym zająć:

Ryzyko finansowe i kradzieży tożsamości: Wyciek informacji finansowych i danych osobowych (np. numerów ubezpieczenia społecznego) może prowadzić do nieautoryzowanych transakcji, kradzieży tożsamości i oszustw.

Naruszenie prywatności i reputacji: Atakujący mogą wykorzystać nawet podstawowe dane, takie jak adresy e-mail czy profile w mediach społecznościowych, do przeprowadzania ataków phishingowych, rozsyłania spamu i podszywania się.

Zwiększa powierzchnię ataku: Każdy wyciek danych zwiększa liczbę danych dostępnych dla cyberprzestępców, co ułatwia przeprowadzanie ukierunkowanych ataków. W ten sposób łatwiej jest popełniać oszustwa związane z przejęciem kont i inne przestępstwa związane z tożsamością.

Dlaczego wiele osób ignoruje wycieki danych?

Pomimo nagłośnionych naruszeń bezpieczeństwa danych, które skutkują wyciekiem milionów danych, wielu internautów pozostaje apatycznych z powodu:

Zmęczenie naruszeniami bezpieczeństwa danych: Ciągłe raporty o naruszeniach bezpieczeństwa danych mogą sprawić, że użytkownicy stracą na tym poczucie pilności.

Niskie natychmiastowe konsekwencje: W przeciwieństwie do natychmiastowych strat finansowych, skutki wycieku danych, takie jak kradzież tożsamości lub przejęcie konta, mogą ujawnić się po miesiącach, a nawet latach.

Wygoda ważniejsza od bezpieczeństwa: Ludzie mają tendencję do stawiania wygody wyżej niż bezpieczeństwa danych, często korzystając z usług, które gromadzą dużą ilość danych osobowych, nie biorąc pod uwagę długoterminowych konsekwencji.

Mimo ryzyka wiele osób nie traktuje wycieków danych poważnie. Najnowsze wnioski z raportu Consumer Cybersecurity Assessment Report firmy Bitdefender z 2024 r. ujawniają, że wielu internautów stawia wygodę wyżej niż bezpieczeństwo, mimo że często spotykają się z zagrożeniami w sieci.

Według ostatniego badania konsumenckiego zespołu Bitdefender, prawie jedna czwarta respondentów doświadczyła co najmniej jednego incydentu bezpieczeństwa w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Chociaż wielu respondentów obawia się cyberprzestępców atakujących ich informacje finansowe i osobiste, użytkownicy często zaniedbują odpowiednią ochronę. Na przykład znaczna część nadal używa ponownie haseł na kontach lub polega na minimalnych ustawieniach bezpieczeństwa. Ta niezgodność podkreśla lukę między świadomością a możliwymi do podjęcia działania krokami bezpieczeństwa.

Badanie wykazało, że oszustwa SMS, próby oszustwa i wiadomości phishingowe to powszechne zdarzenia związane z bezpieczeństwem, jednak prawie 80% respondentów polega na smartfonach w bankowości, opiece zdrowotnej i zarządzaniu poufnymi danymi. To poleganie, w połączeniu ze słabymi praktykami bezpieczeństwa, zwiększa ich narażenie na potencjalne wycieki danych i cyberataki.

Co więcej, pomimo obaw o ujawnienie danych osobowych, konsumenci wykazują słabe nawyki w zakresie zarządzania hasłami. W przypadku co trzeciego roszczenia nadal zapisują swoje hasła, a znaczna część z nich ponownie używa haseł na wielu kontach — nawyki, które czynią użytkowników bardziej podatnymi na wycieki danych, co może prowadzić do ataków typu credential-stuffing.

Jaka jest różnica między wyciekiem danych a naruszeniem bezpieczeństwa danych?

Naruszenie danych ma miejsce, gdy cyberprzestępcy celowo infiltrują system w celu kradzieży informacji. Często następuje wyciek danych, w którym skradzione dane są sprzedawane lub upubliczniane. Jednak wycieki danych mogą również zdarzyć się przypadkowo z powodu złych praktyk bezpieczeństwa, takich jak błędnie skonfigurowane bazy danych lub błąd ludzki. Zarówno celowe, jak i przypadkowe wycieki ujawniają dane osobowe, stwarzając podobne ryzyko dla prywatności i bezpieczeństwa osób.

Przykłady dużych wycieków danych:

Wyciek danych z Facebooka (2021)

W kwietniu 2021 r. do sieci wyciekły dane ponad 533 milionów użytkowników, w tym numery telefonów i adresy e-mail, narażając użytkowników na potencjalne oszustwa, phishing i kradzież tożsamości.

Naruszenie danych w Yahoo (2013)

Poważne naruszenie bezpieczeństwa dotknęło 3 miliardów kont, ujawniając adresy e-mail, hasła i dane osobowe. Jest to jedno z najpoważniejszych naruszeń bezpieczeństwa do tej pory.

Najlepsze praktyki ochrony danych

Uczyń swoje hasła silnymi i unikalnymi: Nigdy nie używaj ponownie haseł i upewnij się, że każde konto ma unikalne, silne hasło. Menedżer haseł może pomóc Ci bezpiecznie tworzyć i przechowywać wszystkie Twoje dane logowania.

Nie ignoruj funkcji uwierzytelniania dwuskładnikowego i wieloskładnikowego: Włącz te dodatkowe warstwy zabezpieczeń, jeśli są dostępne, aby utrudnić atakującym dostęp do Twoich kont, nawet jeśli hasła zostaną naruszone.

Monitoruj swoje konta internetowe: Regularnie sprawdzaj swoje konta finansowe i konta w mediach społecznościowych pod kątem podejrzanej aktywności.

Ogranicz ilość danych, którymi publicznie się dzielisz w Internecie: Unikaj dzielenia się informacjami na platformach społecznościowych i podawania niepotrzebnych danych na stronach internetowych, forach czy blogach.

Bądź na bieżąco z naruszeniami danych: Nie ignoruj alertów i wiadomości o naruszeniach danych. Użyj narzędzi do monitorowania tożsamości cyfrowej, aby dowiedzieć się, jaki rodzaj danych osobowych jest ujawniany online.
Korzystaj ze skutecznego systemu antywirusowego: Po wycieku danych możesz stać się celem wielu kampanii phishingowych. Dlatego koniecznie powinieneś zabezpieczyć się za pomocą skutecznego systemu antywirusowego, takiego jak Bitdefender Total Security. Dzięki niemu zabezpieczysz się przed niebezpiecznymi linkami oraz złośliwym oprogramowaniem.

Co hakerzy mogą zrobić z moimi danymi?

Hakerzy mogą wykorzystać Twoje informacje do kradzieży tożsamości, przejęcia konta, szantażu lub sprzedaży Twoich danych innym przestępcom. Oprócz tego mogą podszywać się pod Ciebie w celu przeprowadzania kolejnych cyberprzestępstw.

Jeśli moje dane wyciekną, co powinienem zrobić?

Natychmiast zmień hasła, włącz 2FA, monitoruj swoje konta pod kątem podejrzanej aktywności i rozważ usługi monitorowania kredytu. Oprócz tego warto, abyś zablokował swój PESEL oraz zabezpieczył swoje urządzenia za pomocą skutecznego systemu antywirusowego.