Portale społecznościowe i zagrożenia, jakie generują
17 listopada 2020
Portale społecznościowe – możliwości, ale i zagrożenia
Social media pełnią ważną funkcję w naszym życiu. Komunikatory internetowe umożliwiają błyskawiczny kontakt z osobami, które znajdują się na drugim końcu Polski i na drugim końcu świata. Pozwalają na wymianę wiadomości, zdjęć, filmów, gifów i linków (te ostatnie stanowią największe zagrożenie na portalach społecznościowych). W dobie pandemii koronawirusa to dla wielu osób często jedyny sposób kontaktu z rodziną z zagranicy. Lockdown pokazał nam, jak wiele spraw można załatwić online. Specjalistyczne kursy, podcasty, a nawet koncerty w czasach izolacji odbywają się właśnie za pośrednictwem mediów społecznościowych.
Wiele podmiotów, zwłaszcza mikro i małych firm o zasięgu lokalnym, reklamuje swoje usługi w social media, często nie posiadając nawet strony internetowej. Utrata dostępu do konta może mieć dla nich poważne konsekwencje: naruszenie przepisów o ochronie danych osobowych i utratę możliwości zarobku. Posiadanie konta w jednym z najpopularniejszych portali społecznościowych stworzonym przez Marka Zuckerberga to coraz częstszy wymóg zarówno w małych firmach, jak i korporacjach. W wielu miejscach pracy to jeden z podstawowych sposobów wymiany informacji między pracownikami.
Mówi się, że dane osobowe to złoto XXI wieku. Wszystko, co zamieszczamy w sieci, jest częścią naszego wizerunku. Na podstawie udostępnianych i lajkowanych treści jesteśmy oceniani przez potencjalnego pracodawcę, nowego kolegę z pracy czy… przyszłą teściową. Warto poświęcić chwilę, by zadbać o swój wizerunek w sieci i zastanowić się, co tak naprawdę chcemy światu o sobie powiedzieć, a co zatrzymać dla siebie. Zakładając konto na jednym z portali społecznościowych, musimy być świadomi zagrożeń, jakie za sobą niosą. Bezrefleksyjnie klikając we wszystkie linki, jakie otrzymujemy w wiadomościach, możemy nie tylko utracić dostęp do konta i znajdujących się na nim danych, ale także nieświadomie zainstalować na urządzeniu złośliwe oprogramowanie szpiegujące. W jaki sposób hakerzy kradną dostęp do danych, którymi posługujemy się przy logowaniu? Jednym z najpopularniejszych sposobów ataku jest phishing. Przestępcy tworzą fałszywą stronę do logowania, która wyglądem niczym nie różni się od oryginalnej, aby wyłudzić dane do logowania, a następnie wykorzystać m.in. je w celu rozsyłania wiadomości zawierających linki do stron phishingowych i instalujących złośliwe oprogramowania.
Jak bronić się przed zagrożeniami na portalach społecznościowych?
Na ataki hakerów narażone są nie tylko strony firmowe, ale także konta indywidualne. Z portalów społecznościowych coraz częściej korzystają nie tylko dorośli, ale także młodzież, a nawet dzieci, które nie są w stanie skutecznie rozpoznać wszystkich zagrożeń. Konieczna jest edukacja w zakresie bezpieczeństwa internetowego: warto poświęcić temu tematowi np. lekcję wychowawczą. Nie chodzi o demonizowanie portali społecznościowych, ale rzetelną informację o zagrożeniach, których niekiedy nie są świadomi nawet dorośli użytkownicy.
Oprogramowanie antywirusowe a zagrożenia na portalach społecznościowych
Coraz więcej osób korzysta z mediów społecznościowych na urządzeniach mobilnych, ale wciąż nie wszyscy w odpowiedni sposób chronią swoje smartfony przed cyberzagrożeniami. Jak wynika z raportu #PolskiBarometrCyberbezpieczeństwaSpołecznego2019, aż 81% badanych nie posiada na swoim smartfonie oprogramowania antywirusowego. To ogromne pole do działania dla cyberprzestępców. Warto uwrażliwić zarówno młodszych, jak i starszych użytkowników, jak ważna jest ochrona urządzeń mobilnych, które dla wielu osób stanowią „główne centrum dowodzenia”. Oprócz zainstalowania programu antywirusowego trzeba pamiętać o podstawowych zasadach bezpieczeństwa w sieci: nieklikaniu w linki, które pochodzą z podejrzanych źródeł lub nie budzą naszego zaufania (nawet jeśli pochodzą od szefa, członka rodziny lub dobrego znajomego). Dostęp do smartfonu powinniśmy koniecznie zabezpieczyć hasłem, odciskiem palca lub za pomocą innego, dostępnego w naszym modelu rozwiązania. Warto pamiętać także o tym, żeby nie logować się do niezabezpieczonej, ogólnodostępnej sieci, a gdy wychodzimy z domu, nie zostawiać telefonu bez opieki poza zasięgiem wzroku.
Hejt – jedno z największych zagrożeń w social mediach, na które nie ma antywirusa
Kradzież danych do logowania i innych poufnych informacji to niejedyne zagrożenie, jakie niosą za sobą portale społecznościowe. Ogromnym wyzwaniem XXI wieku jest hejt, czyli agresywne, obraźliwe lub ekstremalnie krytyczne komentarze pozbawione merytorycznych argumentów, na które możemy natknąć się zwłaszcza w mediach społecznościowych. Niestety to zagrożenie, które trudno wyeliminować za pomocą programów komputerowych (choć istnieje coraz więcej rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji, które wykrywają i usuwają komentarze zawierające wulgarne lub obraźliwe słownictwo). W tym przypadku najskuteczniejszą (choć wymagającą ogromnych nakładów pracy i cierpliwości) bronią jest edukacja, edukacja i jeszcze raz edukacja.