Co każdy właściciel domu powinien wiedzieć na temat IoT?
Piotr R
6 marca 2025
Choć Internet rzeczy (IoT) otworzył przed nami całą gamę możliwości technologicznych, nieświadomość jego subtelnych konsekwencji może prowadzić do niepożądanych skutków. Współczesne cyberbezpieczeństwo to nie tylko zainstalowanie skutecznego antywirusa, lecz także odpowiednie zabezpieczenie wielu innych urządzeń. Dlatego w tym artykule przedstawimy, co każdy właściciel domu powinien wiedzieć na temat IoT.
Czym jest IoT?
IoT (Internet Rzeczy) to technologia ułatwiająca łączenie urządzeń, umożliwiająca im komunikację między sobą i z usługą w chmurze, na której działają.
Obecnie pod pojęciem IoT kryje się szeroka gama urządzeń, w tym pojazdy autonomiczne, głośniki, lodówki, lampy, urządzenia noszone na ciele, monitory jakości powietrza, oczyszczacze powietrza, pralki, telewizory, piekarniki, odkurzacze, a nawet szczoteczki do zębów.
W rzeczywistości większość urządzeń, które mogą łączyć się i wymieniać dane z innymi systemami i urządzeniami za pośrednictwem Internetu, można sklasyfikować jako urządzenia IoT.
Choć koncepcja IoT wykracza daleko poza dom, w tym przewodniku skupimy się na domowych urządzeniach IoT i ich znaczeniu dla typowego właściciela domu.
Dlaczego IoT zmienia zasady gry w cyberbezpieczeństwie?
Rynek konsumencki często dokonuje porównania między IoT a produktami „inteligentnego domu”. Wygoda połączonych ze sobą urządzeń domowych jest ogromna, ponieważ prawidłowo skonfigurowany ekosystem może zaoszczędzić Ci mnóstwo czasu i wysiłku poświęconego na proste zadania.
Sterowanie oświetleniem, ustawianie żądanej temperatury otoczenia, nagrzewanie piekarnika, nagrzewanie samochodu, jak również możliwość słuchania muzyki bez wstawania z krzesła, czy podczas przebywania poza domem — wszystko to brzmi bardzo zachęcająco.
Dodaj automatyzację do tej listy korzyści, a nawet najbardziej sceptyczny właściciel domu podniesie brew z niedowierzaniem. Oprócz oszczędzania czasu i wysiłku ekosystem IoT może pomóc Ci obniżyć koszty energii, automatycznie dostosowując zużycie energii w domu na podstawie wstępnie zdefiniowanych scenariuszy.
Co więcej, użyteczność IoT jest coraz częściej wykorzystywana w gospodarstwach domowych, w których przebywają osoby starsze i niepełnosprawne, ponieważ może ona znacznie pomóc w dostosowaniu się do szerokiego zakresu niepełnosprawności. Sterowanie głosowe, systemy alarmowe, funkcje bezpieczeństwa i monitory to funkcje związane z IoT, które mogą znacznie poprawić jakość życia narażonych użytkowników.
Ukryta strona IoT
Pomimo wrodzonej wygody IoT toruje drogę nowym rodzajom zagrożeń cyfrowych. W świecie, w którym nawet systemy z izolacją powietrzną (czyli odłączone od Internetu i innych urządzeń z dostępem do Internetu) nie są całkowicie bezpieczne, ekosystemy IoT mogą szybko stać się obciążeniem.
Typowe gospodarstwo domowe nieobjęte IoT nadal może być narażone na ataki ze strony podmiotów stanowiących zagrożenie. Stopień ryzyka wynika z liczby punktów dostępu, które można wykorzystać. Innymi słowy, każde urządzenie z dostępem do Internetu może potencjalnie zostać wykorzystane jako punkt dostępu w cyberataku.
Nic dziwnego, że gospodarstwa domowe korzystające z Internetu rzeczy, w których liczba urządzeń podłączonych do Internetumoże być znacznie większa, są narażone na większe ryzyko, proporcjonalnie do liczby urządzeń mających dostęp do Internetu.
Typowe niedociągnięcia IoT
Chociaż połączenie internetowe wydaje się być wspólnym mianownikiem w przypadku poważnych incydentów z udziałem urządzeń IoT, kilka innych czynników może zwiększać ryzyko cyberataków, w tym:
Niebezpieczne ustawienia domyślne: Większość użytkowników nie czyta instrukcji obsługi urządzenia i nie konfiguruje go w bezpieczny i wydajny sposób.
Brak szyfrowania: Domyślnie urządzenia IoT są dostarczane bez włączonego szyfrowania, aby zapewnić bezproblemową konfigurację początkową. Jednak niektóre urządzenia mogą w ogóle nie mieć szyfrowania, co czyni je obciążeniem dla bezpiecznego ekosystemu IoT.
Urządzenia z końcem wsparcia (EOS): Starsze urządzenia, które osiągnęły stan EOS, nie będą już otrzymywać aktualizacji zabezpieczeń, co narazi je na mnóstwo zagrożeń.
Brak priorytetyzacji aktualizacji oprogramowania sprzętowego: Nawet jeśli urządzenie znajduje się poza swoim terminem obowiązywania, brak priorytetyzacji aktualizacji oprogramowania sprzętowego może utorować drogę atakom wykorzystującym niezałatane luki w zabezpieczeniach.
Tanie urządzenia innych marek: Skonfigurowanie wydajnego ekosystemu IoT może wiązać się ze znacznymi kosztami, co skłania niektórych użytkowników do wybierania tańszych i mniej bezpiecznych urządzeń.
Niebezpieczne ustawienia domyślne
Większość urządzeń IoT jest dostarczana wstępnie skonfigurowana, aby ułatwić konfigurację. W większości przypadków użytkownik musi po prostu podłączyć urządzenie do źródła zasilania, a następnie użyć dedykowanej aplikacji, aby przyznać mu dostęp do Internetu i dodać je do ekosystemu IoT.
Należy jednak pamiętać, że ustawienia domyślne, takie jak nazwy punktów dostępu i hasła, nie zawsze są bezpieczne i są tam tylko dla wygody. W rzeczywistym scenariuszu aktor zagrożenia mógłby wykorzystać te ustawienia, często znajdujące się w internetowych instrukcjach użytkownika, aby włamać się do Twojej sieci.
Brak szyfrowania
Urządzenia IoT, które są dostarczane bez haseł, są mniej powszechne, ale nadal istnieją. Brak szyfrowania jest zwykle po to, aby zapewnić użytkownikom domowym, którzy nie czytają instrukcji, możliwość skonfigurowania urządzenia bez większego wysiłku.
Jednak producenci zazwyczaj uwzględniają ograniczenia, które zmuszają użytkownika do skonfigurowania hasła albo przynajmniej ostrzegają go o zagrożeniach związanych z urządzeniami bez hasła, zanim zezwolą mu na korzystanie z urządzenia po jego wstępnej konfiguracji.
Urządzenia z końcem wsparcia (EOS)
Obecnie urządzenia mają z góry określony „okres użytkowania”, w trakcie którego producent okresowo udostępnia aktualizacje zabezpieczeń, aby zapewnić prawidłowe działanie urządzenia.
Choć nie dzieje się to od razu, urządzenia, które osiągają status EOS, mogą powoli stać się słabym punktem w ekosystemie IoT, ponieważ osoby atakujące mogą odkryć w ich konstrukcji podatne punkty, których wcześniej nie udało się załatać.
Mimo że nakład finansowy jest zazwyczaj znaczny, wymiana na nowsze urządzenie, inne niż EOS, może uchronić Cię przed zagrożeniami związanymi z narażeniem się na niszczycielski cyberatak.
Brak priorytetyzacji aktualizacji oprogramowania sprzętowego
Choć jest to mniej powszechne niż w przypadku urządzeń EOS, brak priorytetowego traktowania aktualizacji oprogramowania sprzętowego może prowadzić do pojawienia się podobnego typu zagrożenia cyfrowego: wykorzystania luk w zabezpieczeniach, które nie zostały jeszcze załatane.
Chociaż większość urządzeń ma domyślnie włączoną funkcję automatycznych aktualizacji, w przypadku niektórych urządzeń może być wymagana zgoda użytkownika w celu sprawdzenia i zainstalowania najnowszych poprawek zabezpieczeń.
Warto okresowo sprawdzać, czy na urządzeniu zainstalowano najnowsze poprawki zabezpieczeń i czy działa ono na najnowszej wersji oprogramowania sprzętowego.
Tanie urządzenia innej marki
Na koniec, ale nie mniej ważne, wybór tańszej opcji może narazić użytkowników IoT na wiele zagrożeń. Obecnie tanie podróbki popularnych produktów nękają rynki internetowe.
Chociaż niska cena takiego produktu może zachęcić ludzi do jego zakupu, może to również oznaczać, że bezpieczeństwo produktu jest poniżej normy. Niektórzy producenci implementują nawet tylne furtki w swoich produktach i sprzedają dostęp złośliwym aktorom.
Zakup oryginalnych, renomowanych produktów może znacznie obniżyć ryzyko narażenia się na cyberataki za pośrednictwem nieujawnionego tylnego wejścia.
Urządzenia IoT – kluczowe wnioski
Chociaż krajobraz IoT wygląda obiecująco, kryje w sobie również wiele negatywnych aspektów, które są często pomijane. Prawidłowa konfiguracja ekosystemu IoT z zaufanymi, bezpiecznymi produktami może zaoszczędzić Ci wielu kłopotów w codziennych czynnościach.
Jednak zaniedbanie tego może zwiększyć prawdopodobieństwo bezwzględnych cyberataków na Twoją sieć domową. Cyberprzestępcy mogą wykorzystać każde podatne urządzenie w Twoim gospodarstwie domowym, aby włamać się do Twojej sieci i potencjalnie zaangażować się w dalsze złośliwe działania, dlatego to niezwykle istotne, abyś korzystał ze skutecznego antywirusa, który został wyposażony w firewall, np. Bitdefendera Total Security.
Jakie są 4 typy IoT?
Internet rzeczy (IoT) można podzielić na cztery główne kategorie: konsumencki IoT, komercyjny IoT, infrastrukturalny IoT i przemysłowy IoT.
Czym jest struktura IoT?
Ramy IoT to zbiory narzędzi, protokołów i standardów, które ułatwiają tworzenie określonych struktur na potrzeby rozwoju i wdrażania, stanowiąc podstawę tworzenia produktów i aplikacji.
Account Manager, od ponad roku pracuję w branży IT i od ponad 5 lat jestem copywriterem. Do moich zadań należy nawiązywanie współpracy partnerskich, pisanie i redagowanie tekstów, kontakt z dziennikarzami, tworzenie notatek prasowych oraz zamieszczanie ich na stronach internetowych i w naszych mediach społecznościowych. Wcześniej byłem przez kilka lat związany z branżą OZE oraz z technologiami telemetrycznymi i elektronicznymi. Interesuję się językoznawstwem, literaturą, grą na gitarze oraz branżą gier.