Jak rozpoznać fałszywy profil w social mediach? 6 czerwonych flag

Prawdopodobnie każdy użytkownik Facebooka otrzymał kiedyś nieoczekiwaną wiadomość z podejrzanego profilu. W jej treści zawarte były linki do nieoczekiwanych okazji, prośby o pieniądze lub szokujące treści, na których rzekomo znajduje się nasz wizerunek. Pomimo że na pierwszy rzut oka takie działania mogą się wydawać prymitywne, a może wręcz śmieszne, to są naprawdę niebezpieczne. Fałszywe konta na Facebooku stały się w ostatnich latach prawdziwą plagą i wielu internautów nie zdaje sobie sprawy ze skali tego problemu. Dlatego w tym artykule przeanalizujemy, po co są tworzone fake profile w social mediach i przedstawimy 6 czerwonych flag świadczących o tym, że dane konto może być narzędziem oszustów.

Fake profile na social mediach – coraz większe zagrożenie

Konta phishingowe stają się coraz poważniejszym zagrożeniem. Instytuty zajmujące się social mediami alarmują, że nawet 20% spośród wszystkich kont zarejestrowanych w mediach społecznościowych stanowią fałszywe profile. Meta poinformowała, że tylko w jednym kwartale 2023 roku usunęła 1,3 miliarda kont podejrzanych o scam. Z kolei zgodnie z raportem GlobalWebIndex aż 20% to konta phishingowe lub profile sterowane przez boty.

Skala problemu związanego z działaniem fałszywych kont jest ogromna. Taka mnogość narzędzi w rękach cyberprzestępców sprzyja przeprowadzaniu szeroko zakrojonych kampanii phishingowych. Cyberprzestępcy mogą nie tylko tworzyć fałszywe konta na Facebooku i pisać z nich do innych użytkowników, ale także podszywać się pod znane osobistości i promować scam. Inną metodą jest tworzenie grup tematycznych, np. związanych z inwestycjami w kryptowaluty lub z działalnością charytatywną i wprowadzać innych użytkowników w błąd.

Warto zauważyć, że fałszywe profile nie są wykorzystywane wyłącznie do przeprowadzania oszustw internetowych. Innym realnym zagrożeniem są farmy botów. Masowe farmy botów są wykorzystywane do siania dezinformacji i polaryzowania społeczeństwa. Przykłady takiego działania były widoczne podczas pandemii Covid-19, obecnie toczących się wojen, a nawet demokratycznych wyborów w niektórych państwach. To niezwykle istotne, abyśmy nie dawali wprowadzać się w błąd. Dlatego w kolejnej części tego artykułu dowiesz się, jak rozpoznać oszusta w sieci.

6 czerwonych flag, na które warto zwrócić uwagę

Weryfikacja tożsamości właściciela konta może wydawać się dość skomplikowaną operacją, jednak w rzeczywistości nie jest taka straszna. Wystarczy przyjrzeć się sześciu elementom od zespołu Bitdefender, które charakteryzują typowe fałszywe konta na Facebooku.

Brak (lub bardzo ograniczona) aktywność użytkownika

Typowe fałszywe konta i boty będą pustymi wydmuszkami. Oszuści i internetowe trolle z reguły nie poświęcają bardzo dużo czasu na przygotowanie konta do interakcji z innymi użytkownikami, ponieważ zależy im na szybkich pieniądzach lub sianiu dezinformacji. Fałszywe konta są szybko zgłaszane i zamykane przez administrację Facebooka, dlatego z perspektywy oszusta nie ma sensu poświęcanie czasu na pracę nad nimi.

Gdy otrzymasz wiadomość od nieznanego użytkownika, poświęć chwilę, żeby sprawdzić, jak wygląda jego konto. Jeśli znajdziesz tylko dwa zdjęcia, kilka wrzuconych linków, pod którymi będzie brak interakcji, lajków i komentarzy innych użytkowników, to najprawdopodobniej jest to oszustwo.

Wyidealizowane zdjęcia

Wiele fałszywych kont zawiera stockowe zdjęcia profilowe. W przypadku nieoczekiwanego kontaktu ze strony nieznajomego przyjrzyj się jego zdjęciom. Jeśli będą to wyidealizowane ilustracje modelów lub modelek, to niemal na pewno masz do czynienia z oszustem. Pamiętaj, że zawsze warto w takiej sytuacji wykorzystać funkcję wyszukiwania obrazem w wyszukiwarce Google.

Oprócz tego zwróć uwagę na to, czy zdjęcia nie zawierają artefaktów AI. Czy postać na nich nie wygląda sztucznie? Zwróć uwagę na oczy, uszy i palce. A także, czy gdzieś w rogu nie znajduje się znak wodny.

Niespójne informacje w profilu

Kolejną czerwoną flagą typową dla fake profili na social mediach są niespójne informacje. Rozmówca może sugerować, że pochodzi z sąsiedniego miasta, podczas gdy na jego profilu są zdjęcia z pokoju, w którym są amerykańskie gniazdka. Może także twierdzić, że jest biednym studentem i potrzebuje pomocy materialnej z powodu choroby, gdy na jego profilu są zdjęcia z sesji fotograficznej w Dubaju.

Oprócz tego zwróć uwagę na szczegóły. Oszust może popełniać rażące błędy ortograficzne i nieskładnie formułować wypowiedzi, podczas gdy na profilu zawarł informację, że ukończył prestiżową uczelnię.

Podejrzane treści w prywatnych wiadomościach

Oszuści będą starali się jak najszybciej rozpocząć z tobą prywatną rozmowę, w której zaczną się zwierzać, lub wysuwać prośby o pieniądze lub wysłanie danych osobowych. Oprócz tego mogą także wysyłać Ci typowe teksty scammerów, np. „Jestem amerykańskim żołnierzem, „Wygrałeś na loterii” lub „Pomóż mi odzyskać gigantyczny spadek w zamian za procent”.

Zwróć także uwagę na podejrzane linki i załączniki. Nigdy nie wchodź z nimi w interakcję, ponieważ mogą zawierać złośliwe oprogramowanie lub odsyłać Cię do spreparowanych stron internetowych, które mają na celu kradzież Twoich danych. Warto także zabezpieczyć swoje urządzenia za pomocą skutecznego programu antywirusowego, np. Bitdefender Total Security, który został wyposażony nie tylko w silnik antywirusowy, który wykryje i zneutralizuje złośliwe oprogramowanie, lecz także w moduł antyphishingowy wykrywający i blokujący niebezpieczne linki, reklamy i spreparowane strony internetowe.

Nienaturalna liczba znajomych lub obserwujących

Wcześniej wymieniliśmy brak znajomych jako jedną z czerwonych flag, jednak nienaturalnie duża liczba followersów powinna również wzbudzić w nas czujność. Jeśli osoba, która nas zaczepia w sieci ma tysiące znajomych z różnych egzotycznych zakątków świata i brak jakichkolwiek interakcji z ich strony, jest to sygnał świadczący, że z tym kontem jest coś nie tak. Najprawdopodobniej natrafiliśmy na scamera, który kupuje followersów, aby dodać sobie autentyczności.

Udostępnianie podejrzanych i polaryzujących treści

Typową cechą charakterystyczną fałszywych kont na Facebooku jest wstawianie na tablicę kontrowersyjnych i polaryzujących treści. Mogą to być np. niewybredne anonse towarzyskie, oferty zbyt dobre, by były prawdziwe, oraz inne treści spiskowe.

Jeśli zaczniemy polemikę w sieci z jakimś użytkownikiem na temat polaryzujący społeczeństwo, to warto sprawdzić jego historię wpisów. Jeśli znajdziemy tam mieszankę ofert ryzykownych inwestycji, teorii spiskowych i kontrowersyjnych tematów politycznych, to jest duża szansa na to, że mamy do czynienia z kimś, kto próbuje siać propagandę i dezinformację. W takim wypadku nie warto kontynuować takiej rozmowy, bo ściągamy na siebie uwagę mnóstwa fake profili na social mediach.

Jak zadbać o swoje bezpieczeństwo w social mediach?

Bezpieczeństwo w mediach społecznościowych powinno być dla nas priorytetem, ponieważ w przypadku kradzieży naszego konta ryzykujemy nie tylko kradzieżą naszych danych, lecz także potencjalnymi oszustwami, których ofiarami mogą się stać nasi bliscy. Dlatego to niezwykle istotne, aby każdy użytkownik Facebooka zadbał o silne i unikalne hasło, logowanie za pomocą weryfikacji dwuetapowej oraz zabezpieczenie się za pomocą skutecznego antywirusa.

Oprócz tego warto pamiętać o podstawowych zasadach cyberhigieny, m.in. o niepobieraniu podejrzanych załączników, nieklikaniu w linki do internetowych loterii oraz unikaniu kontaktu z fałszywymi kontami na Facebooku.