Czy wirus może zniszczyć podzespoły komputera? Odpowiadamy

Czy wirus może uszkodzić fizycznie dysk twardy? Czy wirus może zniszczyć nasz komputer? Czy wirus może uszkodzić kartę graficzną? Czy wirus może uszkodzić system operacyjny? To tylko kilka z wielu pytań, które wielokrotnie padały na czacie na naszej stronie internetowej. Dlatego postanowiliśmy wyjaśnić tę sprawę w tym artykule tak, aby raz na zawsze rozprawić się z komputerowymi mitami i sprawdzić, czy może jednak są w nich ziarnka prawdy. Jednak w pierwszej kolejności zastanówmy się, czym tak naprawdę jest wirus.

Czym jest wirus?

Wirus to prosta forma złośliwego oprogramowania, która najczęściej przybiera formę małego pliku, kodu, który ma na celu wywołanie niepożądanych dla użytkownika skutków na jego urządzeniu. Może to być, chociażby zniszczenie danych, zakłócenie pracy komputera lub wprowadzenie go w stan, który skutkuje tym, że właściciel nie będzie w stanie z niego korzystać.

Internauci bardzo często mylą pojęcia wirusa i złośliwego oprogramowania. Wirus jest jednym z wielu typów złośliwego oprogramowania, który ma możliwość samoreplikacji oraz podłączania się do innego kodu i należy do podgatunku malware. Poza malware mamy cały szereg innych typów, np. ransomware, adware, cryptojacking i spyware. Jednak odpowiadając na potrzeby naszych czytelników, w dalszej części tego artykułu rozważymy nie tylko to, czy wirusy mogą zniszczyć nasz komputer, lecz także, czy mogą zrobić to inne typy złośliwego oprogramowania.

Jak rozprzestrzeniają się wirusy?

Parafrazując klasyka „na początku był kod” – życie wirusa zaczyna się w momencie, gdy ktoś go stworzy. Taki cyberprzestępca na początku pisze złośliwy kod, który ma za zadanie sianie spustoszenia na urządzeniach innych internautów. Gdy wirus jest już gotowy, to haker zamieszcza go w sieci. Dodaje go do pirackich plików, wysyła za pomocą kampanii phishingowych i umieszcza na niezabezpieczonych stronach internetowych.

Wirus jest dość prostym i prymitywnym typem złośliwego oprogramowania i z reguły po pobraniu nie rozpoczyna swojej niszczycielskiej działalności. Dopiero po tym, gdy zostanie uruchomiony przez użytkownika komputera, zaczyna być niebezpieczny. Niektóre wirusy działają w sposób spektakularny i od razu infekują system operacyjny, wyświetlają bluescreena i nie pozwalają na włączenie komputera. Inne działają dyskretnie i powoli niszczą dane. Jednak czy mogą zniszczyć nasz komputer?

Czy wirus może uszkodzić fizycznie nasz komputer?

Nie zamierzamy trzymać państwa w niepewności. Sam wirus nie jest w stanie fizycznie uszkodzić naszego komputera. Wirus jest tylko kodem i w przeciwieństwie do wirusów biologicznych nie jest w stanie uszkodzić materialnych podzespołów komputera. Jednak musimy pamiętać o tym, że wirusy mogą stworzyć pewne warunki, które sprawią, że poszczególne części naszej jednostki ulegną zniszczeniu. Dlatego poniżej wymienimy kilka takich potencjalnych sytuacji, o które najczęściej nas pytacie.

Czy wirus może uszkodzić fizycznie dysk twardy, procesor i płytę główną?

Wirus komputerowy nie jest w stanie fizycznie zniszczyć naszego dysku twardego. Co prawda złośliwe oprogramowanie może uszkodzić lub zaszyfrować nasze dane, przez co dysk nie będzie w stanie ich odczytać, jednak nie może uszkodzić samego podzespołu. Musimy jednak pamiętać o tym, że istnieje pewna sytuacja, w której może się zdarzyć, że wskutek infekcji nasz dysk przestanie pracować. Jednak może się tak stać tylko w sytuacji, gdy dysk jest już bardzo stary i wzmożona intensywność jego pracy spowodowana tym, że nie będzie w stanie odczytać zainfekowanych danych, spowoduje skrócenie jego żywotności. Jednak trudno nazwać to zjawiskiem zniszczenia dysku przez wirusa. Prędzej skróceniem jego agonii.

Jednak co z procesorem i płytą główną? Tutaj sytuacja wygląda podobnie jak w przypadku dysku twardego, wirusy nie mogą bezpośrednio uszkodzić tych komponentów. Jednak mogą zrobić to pośrednio.

W nowoczesnych procesorach użytkownik ma możliwość ustawiania własnych preferencji w pracy procesora i jego taktowania. Cyberprzestępca może stworzyć złośliwe oprogramowanie, które zmieni konfigurację pracy procesora tak, aby go celowo przegrzać i wyłączyć jego wentylator. W efekcie tych działań procesor może ulec zniszczeniu. Podobnie ma się sprawa z płytą główną. Spalony procesor może doprowadzić do przerwania ścieżek i przegrzania kondensatorów umieszczonych na płycie głównej.

Pamiętajmy jednak, że takie sytuacje zdarzają się niezwykle rzadko. Cyberprzestępcy z reguły liczą na okup od swoich ofiar, więc starają się zaszyfrować dane innych użytkowników, a nie doprowadzić do zniszczenia ich sprzętu, ponieważ wtedy nie mają szans na to, aby uzyskać jakiekolwiek fundusze. Ponadto z reguły dostęp do kluczowych dla funkcjonowania komputera funkcji jest dobrze zabezpieczony przez producentów systemów operacyjnych, BIOSa i UEFI.

Czy wirus może uszkodzić kartę graficzną?

To zagadnienie spędza sen z powiek wielu kryptominerów i graczy, którzy zastanawiają się, czy ich najnowszy GeForce jest zagrożony. W przypadku kart graficznych jest dokładnie taka sama sytuacja jak z procesorami. Wirusy nie są w stanie bezpośrednio zagrozić karcie graficznej. Jednak mogą wyłączyć im wentylatory i sprawić, że zaczną się przegrzewać. Co prawda jest to możliwe, lecz pamiętajmy, że to wyjątkowo rzadkie sytuacje.

Czy wirus może uszkodzić system operacyjny i BIOS?

Wirusy i inne typy złośliwego oprogramowania jak najbardziej mogą uszkodzić system operacyjny, a konkretnie jego kluczowe dane, które uniemożliwią poprawne uruchomienie systemu operacyjnego. W takiej sytuacji będziemy zmuszeni do sformatowania dysku i ponownego zainstalowania Windowsa lub Linuxa.

Jednak, jak wygląda sytuacja z BIOSem? Wirusy i inne typy złośliwego oprogramowania oczywiście mogą zainfekować i zniszczyć BIOSa. Jednak z perspektywy obecnego użytkownika nie ma to większego znaczenia, ponieważ większość aktualnych komputerów korzysta z następcy BIOSa, czyli UEFI, który ma znacznie większą potencjalną powierzchnię ataku niż jego poprzednik. UEFI jest podatny na niektóre rootkity, które mogą spowalniać jego pracę i dawać możliwość kontroli nad naszym urządzeniem cyberprzestępcy. Jednak, aby doszło do infekcji UEFI, musi zostać spełniony cały szereg zaniedbań ze strony użytkownika, m.in. brak dokonywania aktualizacji systemów, brak zainstalowania systemu antywirusowego, ściąganie nielegalnego oprogramowania zawierającego złośliwe pliki.

Jak uchronić się przed wirusami?

Skoro wiemy już, czy wirusy mogą fizycznie zniszczyć nasz komputer, to teraz zastanówmy się, w jaki sposób możemy uchronić się przed złośliwym oprogramowaniem. Poniżej zamieszczamy kilka podstawowych zasad cyberhigieny od zespołu Bitdefender.

• Zawsze korzystaj ze skutecznego systemu antywirusowego, np. Bitdefender Internet Security.
• Regularnie aktualizuj swój system operacyjny i oprogramowanie.
• Unikaj nielegalnych i pirackich treści.
• Uważaj na phishing, unikaj klikania w linki wysyłane za pomocą e-maili.
• Używaj silnych i unikalnych haseł.
• Rozważ korzystanie z dodatkowych zabezpieczeń, np. Bitdefender Premium VPN i Bitdefender Scamio.