Różnice pomiędzy BIOS, a UEFI

W tym tekście dowiesz się czym są BIOS oraz UEFI oraz jakie są pomiędzy nimi najważniejsze różnice.

Uwaga!

Jeśli nie posiadasz co najmniej podstawowej wiedzy na temat elementów, które możesz edytować w BIOSie/UEFI, nie modyfikuj ich!

Czym jest BIOS

BIOS jest istniejącym od lat 80 systemem, który działa pomiędzy systemem operacyjnym, a sprzętem komputerowym. Można powiedzieć, że za jego pośrednictwem uruchamiany jest komputer, sprawdzana jest poprawność podłączonych podzespołów, a na koniec inicjuje uruchomienie systemu operacyjnego. Istnieje kilku producentów BIOSu, a do najbardziej znanych należą Phoenix, Award czy American Megatrends (tzw. AMIBIOS).

Został on zaprojektowany w formie tekstowej stawiającej na minimalizm interfejsu. Pierwszym elementem BIOSUu jest POST. Starsi użytkownicy komputerów mogą kojarzyć, że po uruchomieniu urządzenia następuje charakterystyczne “piknięcie” To oznacza, że jest wszystko w porządku, Potem następuje wprowadzenie ustawień oraz zostaje zainicjowane uruchomienie komputera na podstawie sektora rozruchu.

POST “porozumiewa” się też z użytkownikiem w przypadku wykrycia problemów sprzętowych (np. źle podłączona pamięć ram i inne) stosując określoną ilość i długość dźwięków. W BIOSIE można dokonać istotnych zmian w działaniu komputera np. zmiana kolejności dysku bootującego, włączenie wirtualizacji czy sposobu pracy wentylatorów. Oczywiście jest tego więcej.

Czym jest UEFI

Najprościej ujmując UEFI jest nowoczesnym następcą BIOSu. Jego założenie działania jest zbliżone. Zostało to jednak zmodyfikowane pod kątem technologicznym w taki sposób, że czas uruchomienia komputera został znacząco skrócony, nawet do kilkunastu sekund dla bootowalnych dysków SSD.

Najbardziej rzucającą się w oczy różnicą jest tryb graficzny. W przeciwieństwie do tekstowego minimalizmu BIOSu, UEFI obsługuje się za pomocą myszki, co znacznie upraszcza poruszanie się po interfejsie graficznym. Występujące tam kafelki i widżety znacząco ułatwiają odczyt informacji oraz możliwości konfiguracyjne.

UEFI wprowadza ogromną ilość dodatkowych możliwości. Jedną z nich jest np. możliwość podkręcenia parametrów procesora (pamiętaj o odpowiednim chłodzeniu!). Zwiększono limit obsługiwanych partycji z 4 do aż 128. W ten sposób można płynnie operować na dużej ilości macierzy dyskowych. Dodano obsługę partycji typu GPT, która nie posiada już tych samych ograniczeń co system MBR. Jest też możliwość ustawienia tzw. trybu Legacy, który przywraca część sposobu działania z klasycznego BIOSu (np. sektor rozruchowy – Legacy Boot).

Jeśli chcesz przekonwertować swój BIOS na UEFI lub odwrotnie, jest to możliwe z poziomu systemu Windows. Jednak pamiętaj, że robisz to na własną odpowiedzialność. Wykorzystuj do tego jednie oficjalne poradniki firmy Microsoft.